અર્થશાસ્ત્ર

અર્થશાસ્ત્રની સરળ વ્યાખ્યા

અર્થશાસ્ત્ર એ સામાજિક વિજ્ઞાનનો એક ભાગ છે જે સેવાઓના ઉત્પાદન, વિતરણ અને વપરાશ અને સારા સાથે સંકળાયેલ છે. આ વિષય અભ્યાસ કરે છે કે કેવી રીતે રાષ્ટ્રો, સરકારો, વ્યવસાયો અને વ્યક્તિઓ તેમની જરૂરિયાતો અને જરૂરિયાતોને સંતોષવા માટે ફાળવેલ સંસાધનો પર પસંદગી કરે છે.

વધુમાં, તે નક્કી કરવામાં પણ મદદ કરે છે કે કેવી રીતે જૂથોએ મહત્તમ આઉટપુટ મેળવવા માટે તેમના પ્રયત્નોનું સંકલન કરવું જોઈએ. સામાન્ય રીતે, અર્થશાસ્ત્રમાં વિભાજિત થાય છેમેક્રોઇકોનોમિક્સ અને સૂક્ષ્મ અર્થશાસ્ત્ર. જ્યારે પહેલાનું એકંદર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છેઅર્થતંત્રનું વર્તન; બાદમાં વ્યક્તિગત વ્યવસાયો અને ગ્રાહકો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.

અર્થશાસ્ત્રનો ઇતિહાસ

વિશ્વએ ઘણા અર્થશાસ્ત્રીઓ જોયા છે જેમણે વિવિધ ઉપયોગી સિદ્ધાંતો અને વ્યૂહરચનાઓ પ્રદાન કરી છે. જ્યારે પ્રથમ-વખતના આર્થિક ચિંતક વિશે વાત કરવામાં આવે છે, ત્યારે તે 8મી સદી બીસીમાં જાય છે, જ્યારે હેસિયોડ - એક ગ્રીક કવિ અને ખેડૂત હતો.

અછતને પહોંચી વળવા માટે સમય, સામગ્રી અને શ્રમને કાર્યક્ષમ ફાળવણીની જરૂર છે તે લખવામાં તેમણે વ્યવસ્થાપિત કર્યું. જો કે, પશ્ચિમી અર્થશાસ્ત્રનો પાયો ખૂબ પાછળથી સ્થપાયો હતો. મુખ્ય સિદ્ધાંત, તેમજ આ વિષયનો મુદ્દો એ છે કે મનુષ્યો અમર્યાદિત જરૂરિયાતો પરંતુ મર્યાદિત સંસાધનો સાથે જીવે છે.

આ જ કારણોસર, ઉત્પાદકતાની કલ્પનાઓ અનેકાર્યક્ષમતા અર્થશાસ્ત્રીઓ દ્વારા અત્યંત મહત્વ આપવામાં આવે છે. સંસાધનોનો વધુ અસરકારક ઉપયોગ, વધતી ઉત્પાદકતા સાથે, ઉચ્ચ જીવનધોરણ તરફ દોરી શકે છે.

અર્થશાસ્ત્રના પ્રકાર

ઉપર સૂચવ્યા મુજબ, અર્થશાસ્ત્રનો અભ્યાસ બે પ્રાથમિક શાખાઓમાં વહેંચાયેલો છે - સૂક્ષ્મ અર્થશાસ્ત્ર અને મેક્રોઇકોનોમિક્સ.

માઇક્રોઇકોનોમિક્સ વ્યક્તિગત કંપનીઓ અને ગ્રાહકો તેમના નિર્ણયો કેવી રીતે લે છે તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. મૂળભૂત રીતે, આ વ્યક્તિઓ સરકારી એજન્સી, વ્યવસાય, ઘરગથ્થુ અથવા એકલ વ્યક્તિ પણ હોઈ શકે છે.

માનવ વર્તણૂકના ચોક્કસ પાસાઓનું મૂલ્યાંકન કરીને, સૂક્ષ્મ અર્થશાસ્ત્ર ભાવમાં ફેરફારના પ્રતિભાવ અને શા માટે ગ્રાહકો ચોક્કસ ભાવ સ્તરે ચોક્કસ ઉત્પાદનની માંગ કરે છે તે સમજાવે છે. વધુમાં, તે એ પણ સમજાવે છે કે કેવી રીતે અને શા માટે વિવિધ ઉત્પાદનોનું મૂલ્ય અલગ રીતે કરવામાં આવે છે, વ્યક્તિઓ કેવી રીતે વેપાર કરે છે, નાણાકીય નિર્ણયો કેવી રીતે લેવામાં આવે છે અને સંકલન થાય છે.

અને પછી, સૂક્ષ્મ અર્થશાસ્ત્રના વિષયોશ્રેણી વ્યાપકપણે, માંગ અને પુરવઠાની ગતિશીલતાથી લઈને સેવાઓ અને માલના ઉત્પાદન સાથે સંકળાયેલા ખર્ચ અને કાર્યક્ષમતા સુધી.

બીજી બાજુ, મેક્રોઇકોનોમિક્સ, રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે એકંદર અર્થશાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરે છે. તે ભૌગોલિક પ્રદેશ, ખંડ, દેશ અથવા તો સમગ્ર વિશ્વ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. વિષયોમાં મંદી, મંદી, તેજી, બિઝનેસ ચક્ર જે વિસ્તરે છે, ઉત્પાદન આઉટપુટની વૃદ્ધિનો સમાવેશ થાય છે જેમ કે ફેરફાર દ્વારા અનુકરણ કરવામાં આવે છે.ગ્રોસ ડોમેસ્ટિક પ્રોડક્ટ, વ્યાજ દરોનું સ્તર અનેફુગાવો, બેરોજગારી દર, સરકારી નાણાકીય અને રાજકોષીય નીતિ અને વિદેશી વેપાર.