ગ્રુપ ઈન્સ્યોરન્સ પોલિસી શું છે?

સમૂહવીમા એક જ કરાર (માસ્ટર પ્લાન પોલિસી) છે જે સજાતીય લોકોના જૂથને આવરી લે છે. જૂથમાં વકીલો, ડોકટરો, ક્રેડિટ સોસાયટીઓ, સહકારી બેંકોના સભ્યો વગેરેનો સમાવેશ થઈ શકે છે. જૂથ વીમા યોજનાના સભ્યો જ્યારે કોઈ ગંભીર બીમારીનું નિદાન કરે છે અથવા જ્યારે તેઓ ઈજાથી આંશિક અથવા સંપૂર્ણ અક્ષમતાથી પીડાય છે ત્યારે તેઓનો વીમો લેવામાં આવે છે. માંદગી, કાયમી અથવા અસ્થાયી રૂપે.

આવી ઘટનાઓ દરમિયાન ગ્રુપજીવન વીમો, જૂથઆરોગ્ય વીમો અને ગ્રુપ ડિસેબિલિટી ઈન્સ્યોરન્સ વીમાધારકને મદદ કરી શકે છે જો તેઓ તેના માટે આવરી લેવામાં આવ્યા હોય. વીમેદારે જે પ્લાન માટે સાઇન અપ કર્યું છે તેમાં ગ્રુપ ઈન્સ્યોરન્સ લાભો સારી રીતે જાણતા હોવા જોઈએ. ઘણાવીમા કંપનીઓ ભારતમાં ગ્રુપ ઈન્સ્યોરન્સ ઓફર કરે છે.

ગ્રુપ ઈન્સ્યોરન્સ પોલિસીના પ્રકાર

જૂથ વીમા પોલિસીના પ્રકાર નીચે મુજબ છે-

1. સમૂહ જીવન વીમો

ગ્રુપ લાઇફ ઇન્સ્યોરન્સ સ્કીમ્સ (GLIS) કંપનીઓમાં તેમના કર્મચારીઓ માટે પ્રોત્સાહન તરીકે લોકપ્રિય છે. જૂથ કોઈપણ સંખ્યા હોઈ શકે છે અને એક સમાનતા શેર કરવી આવશ્યક છે, ઉદાહરણ તરીકે- જૂથ કંપનીના કર્મચારીઓ, ક્લબના ખેલાડીઓ, એસોસિએશનના સભ્ય, વગેરે હોઈ શકે છે. મોટાભાગની જૂથ વીમા યોજનાઓ જે ઉપલબ્ધ છે.બજાર એમ્પ્લોયી પ્રોવિડન્ટ ફંડ ઓર્ગેનાઈઝેશન હેઠળ આવરી લેવામાં આવે છે. તે એમ્પ્લોયર માટે પરચુરણ જોગવાઈ અધિનિયમ 1952 હેઠળ કર્મચારીઓને વીમો ઓફર કરવાનું ફરજિયાત બનાવે છેઇપીએફ (કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ).

સમૂહ જીવન વીમો બે પ્રકારના હોય છે, એક યોગદાન આપનાર અને બીજો બિન-કોન્ટ્રીબ્યુટરી.

• અંદરસહયોગી સમૂહ જીવન વીમો, કર્મચારીઓ અમુક રકમ ચૂકવે છેપ્રીમિયમ પોલિસી માટે અને એમ્પ્લોયર પ્રીમિયમની બાકી રકમ ચૂકવે છે. કર્મચારી અને એમ્પ્લોયર બંને યોગદાનની કિંમત વહેંચતા હોવાથી, કર્મચારીઓ સામાન્ય રીતે વ્યક્તિગત વીમા પૉલિસી કરતાં વધુ કવરેજ મેળવવાનું વલણ ધરાવે છે.

• માંબિન-ફાળો આપનાર જૂથ જીવન વીમો, કર્મચારી કોઈ પૈસાનું યોગદાન આપતું નથી, સમગ્ર પ્રીમિયમ એમ્પ્લોયર દ્વારા ચૂકવવામાં આવે છે. નોન-કોન્ટ્રીબ્યુટરી પ્લાનમાં ફાળો આપનાર પ્લાન જેટલા કવર ન હોય.

જૂથ જીવન વીમાના કેટલાક પાત્ર જૂથો છે- વ્યવસાયિક જૂથો, કર્મચારી- એમ્પ્લોયર જૂથો, લેણદાર- દેવાદાર જૂથો, વગેરે.

2. જૂથ અપંગતા વીમો

શોર્ટ ટર્મ ડિસેબિલિટી ઈન્સ્યોરન્સ- આ ઓફર કરે છેઆવક કોઈપણ ટૂંકા ગાળાની ઈજા અથવા માંદગી સામે રક્ષણ. જ્યારે કોઈ કર્મચારી અક્ષમ થતી ઈજા અથવા બીમારીને કારણે કામ કરી શકતો નથી, ત્યારે ટૂંકા ગાળાના અપંગતા વીમો તેમની આવકના ભાગને બદલીને મદદ કરે છે. કવરેજનો સમય પાત્રતાની તારીખથી નવ અઠવાડિયાથી 52 અઠવાડિયા સુધી બદલાઈ શકે છે.

લાંબા ગાળાના વિકલાંગતા વીમો- આ પૉલિસી ટૂંકા ગાળાના અપંગતા વીમા કરતાં લાંબા સમય સુધી કવરેજ પ્રદાન કરે છે. લાંબા ગાળાની વિકલાંગતા વીમા દ્વારા આપવામાં આવતા કેટલાક સામાન્ય કવર છે- ઝેર, માનસિક વિકાર, કેન્સર, હાર્ટ એટેક વગેરેને કારણે થતી બીમારી/ઈજા.

3. જૂથ આરોગ્ય વીમો

જૂથ આરોગ્ય વીમો વિવિધ સામાન્ય જૂથો જેમ કે કર્મચારીઓ, ક્રેડિટ કાર્ડ ધારકો માટે વધુ સારા સ્વાસ્થ્ય લાભોની ખાતરી કરે છેબેંક વગેરે. કર્મચારીઓ માટેનો સમૂહ આરોગ્ય વીમો શસ્ત્રક્રિયાઓ, લોહી ચઢાવવા, ઓક્સિજન તંબુઓ, એક્સ-રે પરીક્ષણો, કીમોથેરાપી, ડાયાલિસિસ, દવાઓ અને અન્ય ઘણા ખર્ચને આવરી લે છે.

આ પોલિસીમાં, કવરના રૂપમાં વિવિધ વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે જેમ કે-

• કૌટુંબિક આરોગ્ય કવરેજ
• વ્યક્તિગત આરોગ્ય કવરેજ
• વરિષ્ઠ આરોગ્ય કવરેજ
• જૂથ આરોગ્ય કવરેજ

જરૂરિયાતો અને જરૂરિયાતો અનુસાર, વ્યક્તિ સંબંધિત યોજના ખરીદી શકે છે.

ભારતમાં જૂથ વીમા કંપનીઓ

સરકાર દ્વારા જૂથ વીમા યોજના

સરકાર અથવા રાજ્ય સરકારો કર્મચારીઓને સેવામાં મૃત્યુની સ્થિતિમાં તેમના પરિવારોને મદદ કરવા માટે ઓછા ખર્ચે અને વીમા કવચના બે લાભો સાથે જૂથ વીમા યોજનાઓ પણ પ્રદાન કરી શકે છે અને તેમના સંસાધનને વધારવા માટે એકમ રકમની ચુકવણી પણ કરી શકે છે.નિવૃત્તિ. આ યોજના સંપૂર્ણ યોગદાન અને સ્વ-ધિરાણ પર આધારિત છે.

જૂથ વીમા લાભો

• જૂથ વીમો સામાન્ય રીતે વ્યક્તિગત કવરેજ કરતાં ઓછો ખર્ચાળ હોય છે.
• આ પોલિસી સબસિડીવાળા દરે કવરેજ આપે છે. આ એવા લોકોના મોટા વર્ગ માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે જેઓ વ્યક્તિગત યોજનાઓ પરવડી શકતા નથી.
• કર્મચારીઓ એમ્પ્લોયર સાથે ખર્ચ શેર કરી શકે છે.
• ગ્રૂપ ઇન્શ્યોરન્સ એ કર્મચારીઓને સુરક્ષિત રાખવાની શ્રેષ્ઠ રીતોમાંની એક છે કારણ કે તે કર્મચારીઓને આર્થિક રીતે વધુ સુરક્ષિત બનાવે છે.
• આ પોલિસીનો ફાયદો એ છે કે આ જૂથ વીમા યોજનાના સભ્યો કામ ન કરતા હોય ત્યારે પણ માનસિક શાંતિ મેળવી શકે છે.

યોગ્યતાના માપદંડ

જૂથ જીવન વીમા પૉલિસી માટે નીચેના વિભાગો પાત્ર છે:

• એમ્પ્લોયર-કર્મચારી જૂથો
• બેંકો
• બિન-બેંકિંગ નાણાકીય સંસ્થાઓ
• માઇક્રો ફાઇનાન્સ

જૂથ વીમા દાવાની પ્રક્રિયા દસ્તાવેજો

મૃત્યુની ઘટના દરમિયાન, સંસ્થાને વહેલામાં વહેલી તકે જાણ કરવાની જરૂર છે. દાવાની સરળ પતાવટ માટે, ખાતરી કરો કે તમે નીચેના દસ્તાવેજો સબમિટ કરો છો:

• વીમાધારકના નોમિનીની ઓળખ, સરનામાનો પુરાવો
• દાવો ફોર્મ યોગ્ય રીતે ભરેલ
• પ્રમાણપત્ર વીમો
• હોસ્પિટલ પ્રમાણપત્ર
• FIR (અકસ્માતના કિસ્સામાં)
• મૃત્યુ પ્રમાણપત્ર

FAQs

1. કેટલાંક સામાન્ય જૂથ વીમા ઉપલબ્ધ છે?

અ: ભારતમાં સાત મુખ્ય પ્રકારની જૂથ વીમા યોજનાઓ ઉપલબ્ધ છે. આ નીચે મુજબ છે.

• સમૂહમુદતનું જીવન આવરણ
• જૂથ આરોગ્ય વીમો
• સમૂહઅંગત અકસ્માત આવરણ
• કામદારો વળતર વીમો
• જૂથ પેન્શન/સુપરેન્યુએશન યોજનાઓ
• જાહેરજવાબદારી વીમો
• સમૂહયાત્રા વીમો

2. આ પોલિસીનો મુખ્ય ફાયદો શું છે?

અ: જૂથ વીમા પૉલિસી સાથે, ચૂકવવાપાત્ર પ્રીમિયમ નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડવામાં આવે છે, જે વીમાની ખરીદીને પોસાય છે. કેટલીકવાર કંપનીઓ પણ સંબંધિત કંપનીઓ દ્વારા ચલાવવામાં આવતી જૂથ આરોગ્ય વીમા યોજનાઓમાં યોગદાન આપે છે. આ બમણું ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે કારણ કે આવી સ્વાસ્થ્ય વીમા યોજના તમને કર લાભોનો દાવો કરવાની મંજૂરી આપે છે.

3. જો હું જૂથ પોલિસી ખરીદું તો શું મને કર લાભો મળશે?

અ: હા, પોલિસીધારક તરીકે, તમે કર લાભોનો આનંદ માણશો. જો કે, તમારે ખાતરી કરવી પડશે કે ચોક્કસ પ્રકારનો વીમો કર કપાત માટે પાત્ર છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે હેલ્થ કેર પોલિસી ખરીદો છો, તો તમે કલમ 80D હેઠળ કર લાભોનો દાવો કરી શકો છો. તેમ છતાં, જો તમે વ્યક્તિગત અકસ્માત કવર ખરીદો છો, તો તમે કર લાભો માટે પાત્ર નથી.

4. શું આ હેઠળ કોઈ વિશિષ્ટ પુરસ્કારો છે?

અ: તમે ખરીદેલ જૂથ વીમા યોજનાના પ્રકાર પર આધાર રાખીને, વીમા કંપની પુરસ્કાર અથવા લોયલ્ટી પોઈન્ટ્સ આપી શકે છે.

નિષ્કર્ષ

આજના સમયમાં, કર્મચારીઓને લાભો પ્રદાન કરવા માટે જૂથ વીમો માનવ સંસાધન (HR) મેનેજમેન્ટનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ બની ગયો છે. આ યોજના કર્મચારીઓમાં વિશ્વાસ વધારવા અને તેમને સુરક્ષાની ભાવના આપવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ સાધન તરીકે કામ કરે છે. આ ઉપરાંત, જૂથ વીમો લાભદાયી, ખર્ચ-અસરકારક અને કાર્યક્ષમ યોજના માનવામાં આવે છે.